Yeni yılda pilot illerde hayata geçirilmesi beklenen program kapsamında, geliri asgari ücret seviyesinin altında kalan hanelere devlet desteği sağlanması planlanıyor. Sistemin detaylarını Prof. Dr. Abdulkadir Develi, CNN Türk canlı yayınında değerlendirdi.
Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi kapsamında tasarlanan Vatandaşlık Maaşı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda geliştiriliyor. Çeşitli bakanlıkların katkısıyla hazırlanan modelin temel amacı, Türkiye’de her haneye en az asgari ücret düzeyinde gelir güvencesi sağlamak.
Geliri Asgari Ücret Altında Olan Hanelere Destek
Program, özellikle dar gelirli ailelerde gelir seviyesinin belirli bir eşiğin altına düşmesini engellemeyi hedefliyor. Hane içinde hiç çalışan olmaması ya da toplam gelirin asgari ücreti karşılamaması durumlarında, ailede en az bir kişi iş gücüne katılana kadar destek devam edecek. Bu süreçte çalışabilir bireylerin istihdama dahil olmasını kolaylaştıracak ek programlar da devreye alınacak.
Planlamaya göre sistem, ilk etapta belirlenen pilot illerde hayata geçirilecek. 2026 yılı, uygulamanın sahada test edileceği ilk dönem olarak öne çıkıyor.
Vatandaşlık Maaşı Nedir?
CNN Türk canlı yayınında sistemi değerlendiren Prof. Dr. Abdulkadir Develi, uygulamayı “devletin sosyal adaleti güçlendiren destekleyici mekanizmalarından biri” olarak tanımladı. Develi, Vatandaşlık Maaşı’nı şu sözlerle açıkladı:
“Gelir dağılımındaki uçurumu azaltmayı, her bireyin asgari refah seviyesine ulaşmasını sağlamayı hedefleyen bir modelden bahsediyoruz. Asgari ücret referans alınmakla birlikte, bu rakamın biraz üzerinde bir seviye de belirlenebilir. Örneğin hane için 25 bin TL sınır koyduğunuzu düşünün. Haneye 20 bin TL giriyorsa, aradaki 5 bin TL’nin devlet tarafından tamamlanması söz konusu olacaktır.”
Bu yaklaşım, Orta Vadeli Program’da yer alan aile odaklı sosyal yardım sistemleriyle de uyumlu görülüyor. Hem refah düzeyinin korunması hem de istihdamı teşvik eden bir yapının hedeflendiği vurgulanıyor.
Destek Ne Kadar Olacak?
Mevcut çalışmalarda rakam kesinleşmiş değil. Asgari ücretin mi referans alınacağı, yoksa farklı bir gelir seviyesinin mi tanımlanacağı henüz net değil. Destek miktarında hanedeki kişi sayısının da belirleyici olabileceği ifade ediliyor.
Uygulamanın kesin bir süresi bulunmuyor. Prof. Dr. Develi, sistemin “aileye giren toplam gelir üzerinden şekillenen, dinamik bir destek modeli” olduğunu belirtiyor. Ailede gelir getirici faaliyet artış gösterirse destek sonlandırılacak.
Milliyet/EkipHaber.com
