Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), soykırımcı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkardı. Karar dünya genelinde farklı tepkilere yol açtı. ABD ve müttefikleri kararı eleştirirken, birçok ülke, mahkemenin bağımsızlığına ve kararın uygulanmasına destek verdi.
Karara Destek Veren Ülkeler
Kanada: Başbakan Justin Trudeau, “Herkesin uluslararası hukuka uyması gerçekten önemli,” diyerek Kanada'nın uluslararası mahkemelerin kararlarına uyacağını belirtti.
Avrupa Birliği: Yüksek Temsilci Josep Borrell, tutuklama emirlerinin siyasi olmadığını belirterek, mahkeme kararının uygulanması gerektiğini ifade etti.
Hollanda: Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, Hollanda’nın UCM’nin bağımsızlığına saygı duyduğunu vurguladı ve Roma Statüsü uyarınca emirlerin yerine getirileceğini açıkladı.
İsveç: Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard, İsveç ve AB’nin UCM’nin bağımsızlığını desteklediğini ve emirlerin İsveç’te uygulanmasının kolluk kuvvetlerine bağlı olduğunu belirtti.
İrlanda: Başbakan Simon Harris, kararı “son derece önemli bir adım” olarak nitelendirerek UCM’nin çalışmalarının desteklenmesi gerektiğini söyledi.
İsviçre: Federal Adalet Ofisi, İsviçre’nin Roma Statüsü uyarınca Netanyahu ve Gallant’ı tutuklamakla yükümlü olduğunu açıkladı.
Cezayir: Kararı “İsrail’in dokunulmazlığını ortadan kaldırmaya yönelik önemli bir adım” olarak değerlendirdi.
Slovenya: Başbakan Robert Golob, karara destek verdiğini ifade etti.
Avustralya, Litvanya ve Estonya: Bu ülkeler, UCM’nin bağımsızlığına saygı duyduklarını ve kararın uygulanacağını belirtti.
Karşı çıkan veya eleştiren ülkeler
ABD: Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, UCM’nin tutuklama emrini reddettiklerini ve süreçteki hatalar konusunda endişe duyduklarını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden ise kararı "rezalet" olarak nitelendirdi. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, “Mahkeme tehlikeli bir şaka. Senato’nun bu sorumsuzluğa karşı harekete geçme zamanı geldi” dedi.
İngiltere: Başbakanlık sözcüsü, UCM’nin bağımsızlığına saygı duyduklarını ifade etti, ancak İsrail’in meşru müdafaa hakkını savunmaya devam edeceklerini bildirdi. İçişleri Bakanı Yvette Cooper, UCM soruşturmalarının büyük ölçüde İngiltere’nin doğrudan meselesi olmadığını belirtti.
İtalya: Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Roma'nın kararı müttefikleriyle birlikte değerlendireceğini söyledi. Savunma Bakanı Guido Crosetto, Netanyahu İtalya’ya gelseydi tutuklanması gerekeceğini ifade etti.
Avusturya: Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, kararı "anlaşılmaz ve gülünç" olarak nitelendirdi. Ancak ofisi, Avusturya’nın Roma Statüsü gereği emirlere uymak zorunda olduğunu kabul etti.
Çekimser kalan ülkeler
Fransa: Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Christophe Lemoine, Fransa’nın emirlerle ilgili tutumunun UCM statülerine uyumlu olacağını belirtti. Ancak Netanyahu ve Gallant’ın tutuklanıp tutuklanmayacağı konusunun hukuki olarak karmaşık olduğunu söyledi.
Norveç: Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, UCM’nin davayı en yüksek adil yargılama standartlarına göre yürütmesini beklediğini ifade etti.
