Belçika Enerji Bakanı Tinne van der Straeten, Avrupa Birliği’ne (AB) Rusya’dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alımını yasaklama çağrısında bulundu. Hollanda’nın da destek verdiği bu öneri, mevcut uzun vadeli sözleşmeler ve bazı ülkelerin karşı çıkması nedeniyle uygulanabilirlik açısından zorluklar barındırıyor.
AB’ye kapsamlı yaptırım önerisi
Van der Straeten, AB’nin Rusya’dan LNG ithalatını durdurabilmesi için daha katı yaptırımlara ihtiyaç duyulduğunu ve mevcut sözleşmelerin tek taraflı feshedilemeyeceğini vurguladı. Financial Times’a verdiği demeçte, “Rus gazı Belçika’ya akmaya devam ediyor. Her türlü çözüm yolunu araştırdım ve mevcut gaz mevzuatının burada yardımcı olamayacağını gördüm. Bizim tüm Avrupa’yı kapsayan bir yaklaşıma ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
Avrupa Komisyonu ise şimdiye kadar ülkelere Rusya’dan LNG ithalatını azaltmaları veya tamamen durdurmaları yönünde çağrıda bulunmakla yetindi. Ancak, Haziran ayında onaylanan ve henüz yürürlüğe girmeyen Avrupa limanlarında Rusya’dan LNG aktarımına getirilen yasak sadece uzak ülkelere tedariki zorlaştıracak, ancak Avrupa’ya doğrudan gaz satışını engellemeyecek.
Hollanda'dan destek: "Özel anlaşmalar yaptırımlar olmadan durdurulamaz"
Hollanda İklim ve Yeşil Büyüme Bakanı Sophie Hermans da bu görüşü destekleyerek, Avrupa Komisyonu’nun yaptırımlarını hayata geçirmeden, özel anlaşmaların yerine getirilmesini durdurmanın başka bir yolu olmadığını belirtti. Hermans, konuyu ekim ayında yapılacak AB enerji bakanları toplantısında gündeme getireceğini bildirdi. Hollanda parlamentosuna yazdığı dilekçede, son aylarda Rotterdam limanına gelen Rus LNG tankerlerinin sayısının iki katına çıktığını vurgulayan Hermans, Rusya’nın Avrupa’ya yönelik LNG ihracatını hızlandırdığını belirtti.
Rus LNG’sinin Avrupa’daki en büyük alıcıları: Belçika ve Fransa
Veri analiz şirketi Kpler’in verilerine göre, Belçika’nın Zeebrugge limanı, Eylül 2023’ten Eylül 2024’e kadar 5,2 milyon ton ithalatla Rus LNG’sinin en büyük alıcısı oldu. 2024 başından bu yana ise Fransa, iki limanı aracılığıyla aldığı 4,3 milyon tonluk LNG ile Rus gazının en büyük ithalatçısı konumuna yerleşti ve İspanya ile Belçika’yı geride bıraktı.
Macaristan’dan itiraz ve AB içindeki çatlak
Belçika ve Hollanda gibi ülkelerin önerdiği AB çapında bir LNG ambargosu, tüm üye ülkeler tarafından desteklenmiyor. Macaristan, Rus hidrokarbonlarının ithalatını azaltmaya yönelik tedbirleri sürekli olarak engelliyor. Diğer yandan, Rus LNG tankerlerinin uğradığı ülkelerdeki diplomatlar, bu gazın daha sonra Avrupa’nın iç kesimlerine doğru sevk edildiğine dikkat çekiyor. Bu durum, Rusya’ya yönelik enerji ambargolarının etkinliğini tartışmaya açıyor.
Zorluklar ve belirsizlikler
Financial Times, Avrupa çapında bir LNG ambargosunun uygulanmasının mevcut koşullar göz önüne alındığında oldukça zor olduğunu belirtiyor. Enerji bağımlılığı ve ekonomik çıkarlar doğrultusunda farklı görüşlerin öne çıktığı AB’de, Rusya’nın LNG ihracatına karşı kapsamlı bir yaptırım kararının alınması, enerji krizi endişeleri nedeniyle belirsizliğini koruyor.
